Đảng được tổ chức và hoạt động với tính chất là một nhân tố quan trọng trong cơ chế thực hiện quyền lực Nhà nước [5 trang]

Câu hỏi: Với tư cách là một Đảng cầm quyền, Đảng được tổ chức và hoạt động với tính chất là một nhân tố quan trọng trong cơ chế thực hiện quyền lực Nhà nước.

Trả lời:

Đảng cộng sản VN là Đảng duy nhất có khả năng và được đất nước, Nhân dân giao phó trọng trách cầm quyền. Sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội ở nước ta là một tất yếu lịch sử khách quan, đảm bảo vững chắc quyền làm chủ của nhân dân, làm cho nhà nước luôn nằm trong quỹ đạo phục vụ nhân dân, do nhân dân. Điều 4, Hiến pháp năm 2013 nêu rõ bản chất của Đảng, những yêu cầu đặt ra với Đảng cộng sản Việt Nam để thực hiện vai trò lãnh đạo và cầm quyền. Đó là: “Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội” (Điều 4, Khoản 1).

Trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước càng phải được tăng cường. Đảng lãnh đạo hệ thống chính trị, đồng thời là bộ phận của hệ thống ấy. Đảng lãnh đạo Nhà nước nhưng không đứng trên và đứng ngoài Nhà nước, mà là hoạt động trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật, tôn trọng và phát huy mạnh mẽ vai trò, tính chủ động, sáng tạo và trách nhiệm của Nhà nước.Đảng lãnh đạo thể chế hóa, cụ thể hóa Cương lĩnh, đường lối của Đảng thành pháp luật, chính sách của Nhà nước, quyết định chính sách đối nội, đối ngoại của nhà nước; Quyết định tổ chức bộ máy nhà nước và bố trí, phân công cán bộ. Kiểm tra hoạt động của nhà nước và lãnh đạo nhân dân, hệ thống chính trị tham gia xây dựng, quản lý và giám sát hoạt động của nhà nước và cán bộ công chức. Điều đó khẳng định với tư cách là một Đảng cầm quyền, Đảng được tổ chức và hoạt động với tình chất là một nhân tố quan trọng của thực hiện cơ chế quyền lực Nhà nước.

          Vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước được thể hiện như sau:

          - Cơ chế vận hành của Hệ thống chính trị Việt Nam có được sự thống nhất thừa nhận của các thành viên, trong đó nhà nước là trụ cột là: Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý và nhân dân làm chủ

Các tổ chức hợp thành hệ thống chính trị hiện nay ở nước ta bao gồm: ĐCSVN, Nhà nước CHXHCNVN, Mặt trận Tổ quốc VN và các đoàn thể nhân dân nhằm thực hiện quyền lực chính trị của nhân dân vì mục tiêu” dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Sự lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị là điều kiện cần thiết và tất yếu để đảm bảo hệ thống chính trị giữ được bản chất của giai cấp công nhân, bảo đảm mọi quyền lực thuộc về nhân dân.

Với vai trò là hạt nhân chính trị trong hệ thống chính trị, Đảng Cộng sản Việt Nam thực hiện sự lãnh đạo chính trị đối với toàn bộ tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị, trong đó có Nhà nước.

Sự lãnh đạo chính trị của Đảng được thể hiện thông qua quyền quyết định và quyền kiểm tra, giám sát việc thực hiện đường lối chính trị trong tất cả các lĩnh vực hoạt động và phát triển của đất nước. Quyền lực chính trị của Đảng được kết tinh trong cương lĩnh chính trị, đường lối chính trị, chủ trương tạo lập khung chính trị cho sự phát triển của đất nước, của từng lĩnh vực, từng ngành, từng cấp trong mỗi giai đoạn phát triển. Nếu chủ trương, đường lối của Đảng càng hoàn thiện, càng cụ thể, minh bạch, phù hợp với thực tiễn khách quan của đất nước thì việc thể chế hoá thành pháp luật là đúng đắn, càng có khả năng điều chỉnh các quan hệ xã hội, do vậv, sự lãnh đạo của Đảng càng được tăng cường. Để thực hiện sự lãnh đạo chính trị của mình, Đảng còn thực hiện chức năng kiểm tra, giám sát tổ chức và hoạt động của Nhà nước trong việc quán triệt thực hiện đường lối chính trị của Đảng trong quá trình thực hiện các hoạt động lập pháp, hành pháp, tư pháp. Đảng không làm thay NN.

Nhà nước thực hiện chức năng quản lý thông qua các cơ quan lập pháp, tư pháp và hànhpháp;

Nhân dân làm chủ thông qua việc tham gia vào các cơ quan của Nhà nước, thực hiện chức năng kiểm tra, giám sát đối với mọi hoạt động của Nhà nước.

• Những chủ trương, quan điểm chính trị của Đảng được cụ thể hóa bằng nhữnghệ thống thể chế cho phù hợp với điều kiện cụ thể trong mỗi giai đoạn phát triển của đất nước. Đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng là kim chỉ nam cho tổ chức và hoạt động của nhà nước.

Đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng được Nhà nước tiếp nhận, thể chế hóa bằng pháp luật và những chủ trương, chính sách, kế hoạch cụ thể. Để thực hiện được nhiệm vụ này, Nhà nước tổ chức các cơ quan lập pháp để cụ thể hóa thành luật, pháp lệnh; tổ chức bộ máy hành pháp để tổ chức thực hiện luật, pháp lệnh; tổ chức cơ quan tư pháp để tiến hành kiểm tra, kiểm soát và điều chỉnh các hành vi theo luật.

Nhà nước có trách nhiệm tạo điều kiện để các cơ quan, cơ sở Đảng hoạt động đúng chức năng, phối họp tốt giữa bộ máy NN và các cơ quan của Đảng, thực hiện tốt chức năng kiểm tra, giám sát tổ chức và hoạt động của Đảng đối với Nhà nước trong việc quán triệt thực hiện đường lối chính trị của Đảng trong quá trình thực hiện các hoạt động lập pháp, hành pháp, tư pháp

• Để lãnh đạo tổ chức và hoạt động của Nhà nước, Đảng luôn chăm lo bồi dưỡng,đào tạo những Đảng viên ưu tú, có phẩm chất và năng lực để đảm đương những trọng trách trong bộ máy nhà nước.

            Đảng lãnh đạo công tác đào tạo, bồi dưỡng, quỉ hoạch cản bộ tham gia vào các cơ quan quản lý nhà nước thông qua bầu cử dân chủ, lãnh đạo việc sắp xếp, phân công cán bộ. Đảng kiểm tra tổ chức Đảng, Đảng viên, động viên, khích lệ cácđảng viên và quần chúng trong hệ thống nỗ lực học tập để nâng cao năng lực, phẩm chất trong thực thi côngvụ.

Trên cương vị Đảng duy nhất cầm quyền ở nước ta hiện nay, hầu hết đảng viên của Đảng được bố trí vào các vị trí quan trọng của bộ máy nhà nước từ Trung ương đến cơ sở. Đây là điều kiện vô cùng thuận lợi để Đảng ta thực hiện vai trò, nhiệm vụ cầm quyền của mình.

Tại các cơ quan của Nhà nước, cơ sở Đảng có ý kiến trong việc quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo; lãnh đạo việc sắp xếp, phân công cán bộ.

Đảng lãnh đạo bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức kiểm tra, giám sát và bằng hành động gương mẫu của đảng viên. Đảng lãnh đạo thông qua tổ chức Đảng và đảng viên hoạt động trong cơ quan nhà nước. Đảng ban hành các Nghị quyế về luân chuyển cán bộ, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy nhà nước. Các cơ sở Đảng được yêu cầu đảng viên học tập các Nghị quyết và triển khai cho đơn vị công tác nhằm từng bước hoàn thiện, củng cố về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống cũng như tăng cường học tập về chuyên môn nghiệp vụ cho từng cán bộ, đảng viên. Đảng lãnh đạo thông qua động viên khuyến khích đảng viên gương mẫu, từ đó tạo được uy tín trong hệ thống Nhà nước, uy tín trong nhân dân.

-Đảng tạo điều kiện về môi trường và động lực cho cán bộ công chức nhà nước hoạt động có hiệu lực, hiệu quả.

 Đảng lãnh đạo các tổ chức trong hệ thống chính trị tập trung thống nhất hướng, về mục tiêu phát triển chung; củng cố niềm tin cho cán bộ, công chức hành chính trong thực thi công vụ, xây dựng khối đại đoàn kết trong cơ quan nhà nước trong quản lý hành chính nhà nước; Tạo sức mạnh tổng hợp từ các tổ chức trong hệ thống chính trị để thúc đẩy tiến trình cải cách hành chính nhà nước thông qua củng cố và tăng cường uy tín, vai trò gương mẫu của các tổ chức Đảng và của từng Đảng viên đối với công chức trong thực thi công vụ. Đảng xây dựng những quan điểm, nguyên tắc phái triển làm cơ sở cho việc huy động, khai thác và sử dụng những nguồn lực vào xây dựng nhà nước pháp quyền và tác động có hiệu quả vào quả trình kinh tế - xã hội.

Một trong những ưu điểm của Đảng là tạo được uy tín trong nhân dân, trong đó Đảng viên luôn là người có uy tín, phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, luôn đi đầu trong việc hoàn thiện về bản lĩnh chính trị, tư tưởng đạo đức và phong cách làm việc trong cơ quan Nhà nước.

• Đảng thường xuyên kiểm soát công tác tổ chức và hoạt động các cơ quan nhà nước và cán bộ, công chức trong việc thực hiện đường lối, chủ trương, của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước thông qua đội ngũ cán bộ, đảng viên trong hệ thống cơ quan nhà nước để đánh giá tính thực tế, hiệu quả của các chủ trương mà Đảng đề ra từ đó khắc phục những hạn chế, phát huy những mặt tích cực trong công tác lãnh đạo.

Thường kỳ, đảng tổng kết các Nghị quyết để đánh giá, kịp thời đưa ra các định hướng tiếp theo.Hàng năm, Đảng tiến hành đánh giá đảng viên, tổ chức Đảng trong việc chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thực hiện nhiệm nhiệm vụ chính trị tại cơ quan Nhà nước.

Thông qua giám sát hoạt động của nhà nước và công tác kiểm tra đối với các đảng viên và tổ chức đảng trong cơ quan nhà nước. Đảng kiểm tra tổ chức Đảng, Đảng viên, động viên, khích lệ các đảng viên và qụần chúng trong hệ thống nỗ lực học tập để nâng cao năng lực, phẩm chất trong thực thi công vụ. Thực hiện sự kiểm tra, giám sát đối với các hoạt động của Đảng và các cơ quan nhà nước trong quá trình thực hiện quyền lực do nhân dân ủy quyền. Quá trình kiểm tra, giám sát này phải được thực hiện một cách thường xuyên, nghiêm túc, thì mới góp phần nâng cao hiệu quả và hiệu lực hoạt động của Nhà nước.

Thực tiễn công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng thời gian qua đã chứng minh rõ vai trò cầm quyền của Đảng, thông qua đó, vị thế của nước ta không ngừng khẳng định trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, trên thực tế việc thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng còn chưa nghiêm minh, nguyên tắc công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước chưa được thực hiện đầy đủ.“Năng lực xây dựng thể chế, quản lý, điều hành, tổ chức thực thi pháp luật còn yếu... Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới của đất nước. Cải cách hành chính chưa đạt yêu cầu đề ra, thủ tục hành chính còn gây phiền hà cho tổ chức và công dân...; phân cấp mạnh nhưng thiếu kiểm tra, kiểm soát; trật tự, kỷ cương xã hội không nghiêm... Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí chưa đạt yêu cầu đề ra. Quan liêu, tham nhũng, lãng phí vẫn còn nghiêm trọng, với những biểu hiện tinh vi phức tạp, chưa được ngăn chặn đẩy lùi, gây bức xúc xã hội”. Dẫn đến, thời gian qua còn xảy ra một số vụ việc làm mất lòng tin trong nhân dân như: những vụ việc như: thu hồi đất ở xã Vinh Quang (Tiên Lãng, Hải Phòng), ở Văn Giang (Hưng Yên)...; các vụ việc ở tập đoàn Vinashine, Vinaline...

Vì vậy, mục tiêu quan trọng đối với Đảng cầm quyền là phải tổ chức xây dựng một Nhà nước thực sự của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Vậy, yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, đảm bảo phát huy tốt vai trò quản lý điều hành của Nhà nước nhưng không xa rời sự lãnh đạo của Đảng ,kết hợp chặt chẽ đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng với đổi mới phương thức hoạt động của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội là vấn đề cấp thiết. Theo đó cần tiếp tục giải quyết tốt một số vấn đề sau đây:

• Về đổi mới và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng:

Đổi mới lý luận cầm quyền, đổi mới phương thức cầm quyền theo hướng dân chủ, khoa học, hiện đại, phù hợp; giữ vững và thực thi các nguyên tắc tổ chức và hoạt động; đổi mới tổ chức và bộ máy theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên theo hướng trẻ hóa, trí thức hóa phù hợp với điều kiện và thực tiễn cầm quyền; kiên định đấu tranh kiên quyết với mọi lực lượng xâm hại nền tảng chính trị, bảo vệ vị thế, vai trò, trách nhiệm cầm quyền của Đảng; tiếp thu tinh hoa thế giới, làm giàu lý luận và kinh nghiệm cầm quyền; chủ động đẩy lùi những nguy cơ đối với vị trí, vai trò cầm quyền; không ngừng tổng kết thực tiễn và phát triển lý luận về Đảng cầm quyền ngang tầm nhiệm vụ mới. Trên cơ sở đó, từng bước đổi mới hoàn thiện hệ thống chính trị tinh gọn, đổi mới và hoàn thiện hệ thống pháp luật; đổi mới cơ chế kết hợp cả về tổ chức bộ máy cũng như chức năng nhiệm vụ giữa các cơ quan của Đảng và Nhà nước giúp Đảng thực sự là Đảng cầm quyền vững mạnh, bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân.

* Về xây dựng Nhà nước pháp quyền:

- Nâng cao nhận thức về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

+ Giải quyết đúng mối quan hệ giữa Nhà nước với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị, với nhân dân, với thị trường. Nâng cao năng lực quản lý và điều hành của Nhà nước theo pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa và kỷ luật, kỷ cương. Nhà nước chăm lo, phục vụ nhân dân, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của mọi người dân.

+ Nghiên cứu xây dựng, bổ sung các thể chế và cơ chế vận hành cụ thể để bảo đảm nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân và nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan trong việc thực hiện ba quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.

+ Nâng cao vai trò và hiệu lực quản lý kinh tế của Nhà nước phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách để vận hành có hiệu quả nền kinh tế và thực hiện tốt các cam kết quốc tế, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc.

- Tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước.

+ Đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội, bảo đảm Quốc hội thực sự là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất.

+ Nghiên cứu xác định rõ hơn quyền hạn và trách nhiệm của Chủ tịch nước.

+ Tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ theo hướng xây dựng nền hành chính thống nhất, thông suốt, trong sạch, vững mạnh, có hiệu lực, hiệu quả.

+ Đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính; giảm mạnh và bãi bỏ các loại thủ tục hành chính gây phiền hà cho tổ chức và công dân.

+ Đẩy mạnh việc thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, xây dựng hệ thống tư pháp trong sạch, vững mạnh, bảo vệ công lý, tôn trọng và bảo vệ quyền con người.

+ Tiếp tục đổi mới tổ chức hoạt động của chính quyền địa phương. Nghiên cứu tổ chức, thẩm quyền của chính quyền ở nông thôn, đô thị, hải đảo. Tiếp tục thực hiện thí điểm chủ trương không tổ chức hội đồng nhân dân huyện, quận, phường.

- Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, có năng lực đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

+ Rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy chế quản lý cán bộ, công chức; phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và thẩm quyền của mỗi cán bộ, công chức; tăng cường tính công khai, minh bạch, trách nhiệm của hoạt động công vụ.

+ Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cả về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, quản lý nhà nước.

+ Tổng kết việc thực hiện “nhất thể hoá” một số chức vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước để có chủ trương phù hợp.

- Tích cực thực hành tiết kiệm, phòng ngừa và kiên quyết chống tham nhũng, lãng phí.

+ Phòng và chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài.

+ Tiếp tục hoàn thiện thể chế và đẩy mạnh cải cách hành chính phục vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tập trung vào các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, lãng phí.

+ Coi trọng và nâng cao vai trò của các cơ quan dân cử, của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân.

Như vậy, với tư cách là người cầm quyền, Đảng Cộng sản Việt Nam nắm chính quyền, xây dựng và tổ chức bộ máy chính quyền để thông qua hệ thống chính quyền lãnh đạo đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội bằng phương thức cầm quyền phù hợp, bao gồm cách thức, biện pháp để thực hiện việc cầm quyền có hiệu quả nhất, đảm bảo mọi quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân; Nhân dân là người chủ và làm chủ đất nước; xây dựng xã hội Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Với ý nghĩa đó, phương thức cầm quyền của Đảng rất phong phú, sáng tạo có khả năng bao quát và chi phối một cách toàn diện sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội đến quốc phòng, an ninh và đối ngoại.